از تحریم، حمله موشکی و تخریب سد کجکی تا مدارا و گفت‌وگو؛ ایران با طالبان چه کند؟
«نگفتمت مرو آن جا که آشنات منم» این تک مصرع از دیوان شمس حضرت مولانا توسط احمد مسعود از اعضای اپوزیسیون طالبان و فرزند رهبر فقید افغانستانی، احمد شاه مسعود در طعنه به مسئولین جمهوری اسلامی در صفحه توییتر وی منتشر شد. در ادامه این دو بیت آمده است: «در این سراب فنا چشمه حیات منم/ وگر به خشم روی صد هزار سال ز من/ به عاقبت به من آیی که منتهات منم».
دامنه انتقادات به سیاست‌های اتخاذ شده مسئولین در ایران نسبت به طالبان البته بسیار گسترده‌تر است. حمایت گسترده طیف اصولگرا از طالبان در هنگام قدرت‌گیری از همان ابتدا مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان قرار گرفت. نادری، نماینده مجلس شورای اسلامی، طالبان را «جنبش اصیل منطقه» خواند و رائفی‌پور سخنران اصولگرا نیز منتقدان حمایت از طالبان را مشتی «بی‌سواد مشکوک» خطاب کرد.
تعداد قابل توجهی فیلم‌های ویدئوی از سوی سربازان طالبان در ۲۴ ساعت گذشته در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته شده است، در این فیلم‌ها، اعضای طالبان در حال شلیک آر پی جی و مسلسل به پایگاه‌های مرزی ایران و برج‌های دیدبانی کشورمان هستند. عبدالحمید خراسانی از فرماندهان نظامی طالبان نیز در کلیپی که در حساب توییتری خود منتشر کرد، مدعی شد که «همانگونه که با آمریکا جنگیدیم با ایران نیز خواهیم جنگید و اگر بزرگان امارت اسلامی اجازه دهند، ایران را فتح خواهیم کرد».
تصویر چهره کم سن و سال و معصوم سربازان مرزبان به شهادت رسیده ایران نیز بسیار واکنش‌برانگیز بود. برخی روزنامه‌نگاران و کارشناسان از اینکه برخی آقازاده‌ها در اروپا و کانادا پیغام مقاومت صادر می‌کنند و در بیوی خود نیز نوشته‌اند طالب شهادت، اما در نهایت این فرزندان فقرا هستند که به جای پرسنل ورزیده و کارآمد به شغل پیچیده و خطرناک مرزبانی اعزام می‌شوند، انتقاد کرده‌اند. اعضای پویش مخالفت با سربازی اجباری از جمله این معترضان هستند. درگیری با طلبان حتی بر روی بازار بورس نیز تاثیرگذار بود و باعث قرمزپوش شدن تابلوی تالار شیشه‌ای و تشکیل صف‌های طویل فروش شد.
به گفته برخی منابع افغان، در کابل نیز چند بیلبورد تهیه شده توسط یک موسسه نظامی_ فرهنگی وابسته به بودجه عمومی در ایران که از افغان‌ها دعوت می‌کند تا در مسیر فتح بیت المقدس با جمهوری اسلامی همراه شوند، پایین کشیده شد. هر چند هیئت‌هایی از هر دو سوی مرز برای بررسی علل حادثه در منطقه حضور دارند، اما به اعتقاد برخی صاحبنظران این آخرین حمله طالبان به مرز‌های ایران نخواهد بود و مرز بیش از ۸۰۰ کیلومتری مشترک دو کشور در آینده نیز احتمالاً آبستن حوادث مشابه بسیاری است.
از پیشنهاد تحریم سوخت و غذای افغانستان تا شلیک چند موشک و پهپاد به مواضع طالبان در رسانه‌های مختلف مطرح شده است. یک سایت اصولگرا پیشنهاد داد تا به سد کجکی در افغانستان حمله شود و مسیر رود هیرمند آزاد گردد. یکی از اعضای کمیسیون امنیت مجلس به تازگی اظهار کرد که طالبان حقابه ایران در هیرمند را صرف کشت تریاک می‌نمایید.
در حال حاضر دو دیدگاه مختلف در صحنه کارشناسی بین‌الملل کشور در مقابل هم صحنه‌آرایی کرده‌اند، یک دیدگاه معتقدند که طالبان یک حکومت نیست، بلکه یک گروه چریکی است و ایران نباید مستقیماً با این گروه درگیر شود و چاره‌ای جزء تحمل و رفتار کجدار و مریز وجود ندارد. در مقابل برخی نیز اظهار کردند که طالبان معتقد است جمهوری اسلامی ایران بر اثر تحریم و مسائل داخلی و بین‌الملی ضعیف شده است و به همین دلیل با این اقدامات درصدد باجگیری سیاسی از ایران است و در صورتی که از ایران پاسخی قاطع دریافت نکند، در آینده حتماً جری‌تر خواهد شد.
محمد پارسا نجفی از کارشناسان اصولگرا در این‌باره به آفتابنیوز گفت: ما باید به جای درگیری با طالبان بر قدرت‌های که بر رژیم‌های مانند طالبان موثر هستند، اعمال قدرت نماییم. پایه ناامنی در مرز‌های شرقی با ناامنی در مرز‌های غرب و شمال غرب تفاوت چندانی ندارد. این‌ها همه معلول دسیسه‌های کشور‌های مانند آمریکا، امارات و انگلیس است. برای حل بنیادین این مسئل ایران باید یک پیام قدرت به دنیا مخابره نمایید. با توجه به اهمیت حیاتی تنگه هرمز در تامین انرژی جهان، ایران می‌تواند از این مولفه قدرت خود بهره ببرد و همزمان بر روی قدرت‌های فرامنطقه‌ای مانند آمریکا و چین به صورت همزمان تاثیر بگذارد.
وی افزود: طالبان، بارزانی و الهام علی‌اف ابزار دست قدرت‌ها هستند و این کشور‌های حامی هستند که باید مخاطب قرار گیرند تا امنیت در مرز‌های ما تضمین شود.
نجفی همچنین با انتقاد از توافق اخیر با عربستان گفت: این توافق که توسط شمخانی انجام گرفت مولفه قدرت ایران در کنترل تبادل انرژی و تنگه هرمز در زمان ضرورت را تا حدی تحت تاثیر قرار داد و مزایای زیادی برای عربستان داشت، بدون آنکه هیچ دستاورد مشخصی برای ایران به همراه داشته باشد. می‌توان این توافق را به نوعی برجام منطقه‌ای خواند. متاسفانه این توافق این پیام را منتقل کرد که هر اتفاقی بیافتد ایران کاری با بازار انرژی ندارد و این خیانت است.
تاسف بار این نظرات اقای نجفی .تنها چیزی که در این نظرات کارشناسانه درنظر گرفته نشده منافع ملیست حالا همین داستان اگر در دولت روحانی افتاده بود چی میشد!!!!!!!!! تنها کاری که جواب میده اینه اصلاحطلب ها برن لب مرز با طالبان بجنگن :) درحال حاظر ایران از و درگیری باوهمسایگان واهمه دارد چون اوضاع بد اقتصادی مردم را نسبت به حکمرانان سست کرده است لذا پشتیبانی 200درصدی مردمی وجود ندارد. سردارکوثری که گفت یک مشکل خانوادگی بود!! ما وطالبان یک خانواده اییم همان زمان که آقایان اصول گرا و امام جماعت مسجد مکی برای طالبان هورا میکشیدن نگفتم روزی خواهیم گریست ؟؟؟؟!!!!! در حمله های طالبان به پاسگاه ها و مرزبانان ایرانی در دو هفته گذشته، توان واکنش ایران مایه خجالت بود و ماله کشی و توجیه کردن بدتر. حجم اقتدار و قدرت نظامی ادعایی را فهمیدیم. 
